"ÚLTIMO PASE" FILM LABURRA

Cortometraje finalista de la XII edición de JamesonNotodofilmfest 

dirigido por Jose Antonio Cortés Amunárriz.

Gorputzaren gaineko diktadura publizitatean

ITURRIA: ARGIA

Goiko bideo  Killing Us Softly (Gu leunki akatuz) dokumental sortaren zatia bat da eta lan hauen 4. atalari dagokio. Esteka honetan duzue lan osoa ingelesez ikusgai. Lan hauetan komunikabideek, zinemaren industriak eta publizitateak emakumeengan duten eragina aztertzen ditu Jean Kilbournek. Euskaratu dudan bideoan egileak 5 minututan oso era argigarrian azaltzen du publizitatearen industriak garatu duen boterea. Gure begietara zer den ederra eta zer zatarra erabakitzea lortu du publizitateak azken hamarkadetan, eta egoera honek gure harremanetan sortu duen kalteaz dihardu.

Azken hamarkadetan neurririk gabe garatu da publizitatearen mundua, masa-komunikabideen ezinbesteko laguntzarekin. Espainiako Estatuan egunean, bataz beste, ia 4 ordu egoten gara telebistari begira. Bai, gezurra badirudi ere, 220- 240 minutu artean. Gazte eta nerabeen kasuan, gainera,  kopuru hori handiagoa da. Telebista, ordea, iragarkientzako beste euskarri bat besterik ez da. kalean, busean, komunean… bizitzaren ia esparru guztietan aurki dezakegu irudi bat kopeta aurrean. Hiri eta herrien arteko aldeak kontuan hartu gabe, egunean 1600 eta 3000 iragarki komertzial inguru jasotzen ditugu. Eta publizitatearen irudi horietan guztietan erregina emakumearen gorputza dugu. Edozer saltzeko moduko amarrua da gorputz emea. Izan gizonak gidatzen duen kotxearen kopilotu, izan bideoklipeko protagonista raperoaren inguruko dantzariak, izan konpresa hegalarien aurpegia edo desodoranteak euliak bezala erakartzen dituen aingeruetako bat. Beti erosgai. Beti desiragarri. Beti eder. Baina modeloak beti hala egotea ezinezkoa denez, garai hauetan publizistek badute, kosmetikoek lortu ez dutena eskuratzeko ezinbesteko laguntza: Photoshop jainkoa. Publizitatearen jukutria digitalak aztergai jarrita, gizarte kapitalistaren arazo nagusietako bati heltzen dio Kilbournek: itxurarekiko obsesioa. Lanak emakumeengan jartzen du arreta baina gizonentzako balio bera duen mezua eskaintzen du...

OSOA IRAKURTZEKO

LA BELLEZA-IRANTZU VARELA - EL TORNILLO

Printzesa deseraikitzen

iturria: BERRIA       MAITE ASENSIO LOZANO  

Printzesaren irudiarekin lotuta dago egungo gizarteak sustatzen duen andre eredua. Feministek hainbat lantegi antolatzen dituzte, feminitate hori hautsi eta jabekuntza prozesua abiatzeko.

Virginie Despentes pentsalari feminista frantziarrarena da ohartarazpena: «Izan gaitezen errealistak: saldu diguten ideal hori, emakume txuri seduzitzailea baina ez puta, ongi ezkondua baina ez inoren itzalpekoa, lan egiten duena baina bere gizona zapuztuko lukeen arrakastarik lortu gabe, argala baina ez elikadurarekin obsesionatua, beti gazte baina kirurgia estetikoak desitxuratu gabea, ama betea baina pardelekin eta eskolako lanekin gainezka egiten ez duena, etxekoandre ona baina ez neskamea; [...] emakume hori ez dut sekula inon aurkitu. Litekeena da, gainera, ez existitzea».

XXI. mendean emakume izateak feminitate eredu ezinezkoa erdiesten saiatzea dakarrela ondo adierazten du King Kong Théorie liburuko pasarte horrek (euskaraz irakur daiteke Edok argitaratutako Genero ariketak lanean). Ederrak, atseginak, samurrak, baina mendekoak, ahulak, pasiboak... eta maitasunean oinarritutako bizi proiektuarekin. Feminitatearen ezaugarri horiek guztiak biltzen ditu ipuinetako printzesaren irudiak, Irantzu Varela kazetariaren ustez (Portugalete, Bizkaia, 1974): «Emakume guztiok dugu printzesa bat barruan, neurri batean, ez daukagulako printzesak ez diren errefenterik».

Izan ere, eredu hori berrindartuz ari da sistema patriarkala emakumeen nortasun molde bat inposatzen: «Gaur egun, nekez konbentzituko gaituzte ezin dugula lan egin, abortatu edo gidatu, baina nolakoak izan behar dugun adieraz diezagukete, hedabideek, kulturak eta ingurune sozialak etengabe igortzen dizkiguten mezuen bidez. Indarkeria sinboliko hori da emakumeen aurkako errepresio tresna indartsuena».

Faktoria Lila taldearen bidez, desprintzesatze tailerrak ematen ditu Varelak, andrazkoen bizimodua gurutzatzen duen irudi hori deseraikitzeko. Lau esparruren analisi kritikoa egiten dute: maitasun erromantikoa, gorputza eta edertasuna, lana eta enplegua, eta desioak. Funtsean, jabekuntza prozesuaren lehen urratsa da: «Menderatze sistema hain dago ondo planteatuta, ezen emakume askok desberdintasunik ez antzematea lortu duen. Hortaz, ezinbestekoa da gutako bakoitza konturatzea bizi, nahi eta espero ditugun gauza asko patriarkatuak inposatu dizkigula».

Maitasuna erdigunean

Ezkontza jarri du adibide. Andrazkoak mendekotasun psikologikora bultzatzen dituen harreman heterosexualen sinboloa delako: «Maitasuna gure bizi proiektu nagusi izan dadin hezi gaituzte. Baina ez maitasunaren bidez plazera eta ongizatea lortzeko, baizik eta gizon batek bizi osoan maite gaitzan lortzeko. Besteek maite gaituztenaren arabera maite dugu geure burua emakumeok».

Ildo horretan, kezkatuta agertu da, ezkontzea «bizitzan helburutzat» duten andre asko dagoelako oraindik: «Ezkontzeko ilusioa izatea ez litzateke berez kaltegarria izango, ez balitz agindu sozial bat. Bikotekiderik eduki gabe ere ezkondu nahi duen jendea egotea ia patologikoa iruditzen zait. Baina munduan bortxaz hildako hamar emakumetik lau bikotekidearen esku hiltzen direla kontuan hartuta, ondorioztatu beharko genuke gizonezko bikotekide bat izatea arrisku praktika bat dela emakumeentzat».

Gaineratu du maitasunaren ideia lanarekin lotuta dagoela, ordaindu eta aitortu gabekoarekin batik bat, hau da, andrazkoen gain erortzen den zaintzarekin bereziki. «Emakume batzuek identifika dezakete garbigailua jartzea eta kozinatzea lana dela, baina ez seme-alabak zaintzea, maitasunagatik egiten dutelako. Eta hori da patriarkatuaren engainurik handiena: zaintza lan guztia andreok egin behar dugu, doan, pozik, maitasunez; eta horrek zoriontsu egiten ez bagaitu, errudun sentituko gara».

Feminitatearen «tranparik handiena» maitasuna dela berretsi du Josebe Iturrioz filosofoak (Ordizia, Gipuzkoa, 1978): «Batzuek jarraitzen dute harremanak idealizatzen, bizitza osoa bikotearen inguruan eraikitzen... Gaur egun, gure harremanak, nola ugaltzen garen, zertara lotzen gaituzten gure afektuek... hori klabe politiko kritikotik aztertu behar dugu».

Printzesaren eredua hausteko ez ezik, maskulinitatearekin esperimentatzeko aukera ematen dutedrag king tailerrek. Euskal Herrian, Medeak talde feministak antolatzen ditu, eta, besteak beste, Iturriozek berak ematen ditu. Lantegiotan, gizonak balira bezala janzten eta jarduten dira emakumeak. «Gizonaren rola egiteko, aurretik zure feminitatea irakurri eta deseraiki behar duzu». Baina ez da mozorro soil bat; xede politikoa du: «Gorputza zeharkatzen duen esperientzia bat da: espazio publikoan beste modu batera egoteko aukera ematen die emakumeei, maskulinitateak duen boterea bizitzekoa. Eta, bide batez, nabaritzen dute gizonentzat zein erraza den munduan erregeak bezala egotea».

Generoa, gorputzean

Gorputzaren bidezko jabekuntza lantzen du Iturriozek batik bat, erabat aurkakoa delako abiapuntua: «Emakumeen gorputza bera desjabekuntzan edo botere expropiazioan dago hezia». Feminitateak oinarrian duen ahultasuna fisikoki ere antzeman daitekeela erantsi du: «Nola esertzen gara? Hankak gurutzatuta, makurtuta, espazio gutxi okupatzen... Gorputzak bere espresioetan erabiltzen dituen genero esanahiak aztertzen ditugu, eta hor ikusten dugu boterea: hankak zabalik esertzen banaiz, espazio bat hartzen ari naiz, eta hor boterea dago». 

Baina hori baino sakonagoa da auzia. Gorputzaren eta buruaren arteko dualtasunik ez dagoela azaldu du Iturriozek, eta Karl Marxen alienazioaren kontzeptua hartu du erreferentzia gisa: «Lehenengo alienazioa ez da klasea, gorputza baizik. Pertsonok bizi gara gure gorputza kanpo objektu bat balitz bezala, baina egiaz gorputza baino ez gara. Munduan egoteko modua da norbere gorputza».

Varelak zehaztu du gorputzetik kanpo bizi direla andreak, baina gorputzarekin obsesionatuta: «Emakumeok gure gorputza gustuko izan ez dezagun oso ondo antolatuta dago sistema patriarkala». Egonezin hori, aldi berean, zuzenean lotuta dago harremanak eraikitzeko moduarekin: «Gure gorputza baldin bada pertsonok dugun gauza bakarra, eta zure gorputza gustuko ez baduzu edo zure gorputzarekin identifikatzen ez bazara, nola erlazionatuko zara munduarekin? Mendekotasun eta botere gabezia posizio batetik».

Edertasun kanon nagusiaz mintzatu da Iturrioz ere. Itxura fisikoaren bidez emakumeen gaineko «kontrola» sustatzen dela salatu du: «Erregimen basatia inposatzen zaie». Telebistaren mundura jo du adibide bila: «Emakumeek ordubete lehenago joan behar dute ilea apaintzeko eta makillatzeko, zeren, telebistan ateratzeko, txapa eta pintura behar dute; gizonek ez, itsusiak, lodiak eta burusoilak izan arren. Azken batean, emakume batek zer izan behar du bizitzan? Lirain».

Areago, kirurgia estetikora eta andreentzako edertasun produktuetara osasuna ikertzera baino baliabide gehiago bideratzea kritikatu du: «Gaur egun feminitatea puntako teknologia da; emakumeei buruzko irudia teknologikoa da, naturala baino gehiago. Pelikuletan ikusten ditugun emakumeak ez dira egiazkoak, ez genituzke ezagutuko kalean. Horra iristea ezinezkoa da».

Baina gurutzada horretan sartuta daude andrazko asko. Gorputz argalak eta gazteak dira eredugarri, eta andreei etengabe ikusarazten zaizkie akatsak. Varelaren hitzetan, «botika batera sartzen garenean, ile zuriak, orpo urratuak, zelulitisa, zimurrak... baino ez ditugu ikusten. Emakumeei segurtasun handia kentzen zaie, hala». Iturriozen hitzetan, «guk aztertua dugu anorexiaren arazoa. Oso konplexua da, ezin da eder egoteko nahira murriztu, baina badu harremana emakumeen gorputzen patu argal horrekin». Deitoratu dute andreek hainbeste baliabide, denbora eta ahalegin eskaintzea gorputza aldatzeari. «Baina hori guztia baino esanguratsuagoa da emakumeen autoestimuan eragiten den kaltea», esan du Varelak.

Aldi berean, ordea, itxura fisikoak, norbere burua ondo ikusteak, emakumeen jabekuntzan lagun dezakeela uste du Faktoria Lilako kideak. Baina nola zaindu norbere irudia, mendekotasun horietan erori gabe? Muga lausoa dela onartu du: «Minigona batek edo ezpain gorri batzuek, berez, ez zaituzte patriarkatuaren esklabo egiten: giltzarria da nola janzten dituzun». Aldea jarreran dagoela nabarmendu du: «Ezpainak gorriz margo ditzakezu zu gustura egoteko, baina ez besteen gustuko izateko. Norbaiten desioa piztuko duzula ere jakin dezakezu, baina ez dituzu margotuko besteen desioetara makurtzeko. Begiradak kudeatzeko modua ere desberdina da: papar zabala janzteagatik ez dut zertan gustuko ez dudan begirada bat jasan».

Transfeminismoa txertatuz

«Norberak asmatu behar du zein den feminitate propio hori, feminitatetik egin nahi badu», erantsi du Iturriozek. Pauso bat gehiago ematea proposatzen dute drag king tailerretan: maskulinitatea lantzea. Izan ere, gizon-emakume binarismoa hautsi egiten dute, diskurtso transfeminista txertatuz. Funtsean, muturreko maskulinitate eta feminitatearen artean, sexu zein genero gehiago daudela azaleratuz. «Ni bezalako bollera, marimutil, trabesti, transgenero horiek guztiek gorputz askori ateak ireki dizkiete: beren bizitza beste era batera bizitzeko aukera eman diete».

Dena den, eredu hegemonikoetatik urruntzen diren generoen bidea ez da erraza; lumak dakarren zigorraren jakitun dira Medeak-ekoak. Iturriozen arabera, «nire kasuan, oso garrantzitsua izan da maskulinitatera diskurtso indartsu batekin sartzea, horrek egin duelako ni sendo sentitzea, eta zamari zein bazterketari aurre egin ahal izatea». Baina zer gertatzen da horretarako prest ez daudenekin? Iturriozek erantzun du pertsona bakoitzari dagokiola bere maskulinitate edo feminitatea definitzea, norbere beharretara egokituta. «Estrategia politiko feministak edukitzea da inportanteena; gero, gorputz bakoitzak erabaki beharko du genero inskripzio hegemoniko horietan nola kudeatu bere sexu, genero eta desio kontuak».

SOY UNA BUTCH

Soy una Butch from La Tia Carmen on Vimeo.

IRABAZLEAK! NIRE GORPUTZA, NIRE ERABAKIA BERTSO PAPER LEHIAKETA

Gazteen Mailan. 1. saria: Izaskun Manero


Helduen Mailan. 1. saria: Mara Gallastegui eta Oier Aizpurua 

Nire gorputza - Nire sexualitatea. Bertso Paper Lehiaketa Getxon.

Medicusmundi Bizkaia elkartearen “Nire gorputza, nire sexualitatea” Bertso-proiektua bukatu berri da. Ekintza guztiak Getxoko Udalaren, ALBEren, Egizuren, Algortako Bilgune Feministaren eta San Nikolas Ikastolaren laguntzaz burutu ditugu. Gazteen eta Helduen mailatan irabazi duten bertsoekin bideo animazio bat egin du Laurita Siles artistak, Nahikari Ayo eta Beñat Amezaga bertsolarien laguntzaz Hona hemen:

bideoa:

ALUAK ALU USAINA DU-kanpaina BILGUNE FEMINISTA

http://www.bilgunefeminista.org/dokumentazioa/publizitate_sexistari_aurre_egin_testua.pdf

Txikiak  garenetik,  konpresa  eta  tanpoien  iragarkietan,  “te  sentiras  muy limpia, te sentiras muy bien”, “a que huelen las nubes”, “me gusta ser mujer” eta halako  sloganak  entzun  izan  ditugu.  Ederki  erakusten  digute,  hilekoa  ezkutatu behar  dela,  garbiak  izan behar  garela  eta  ez dugula  usain  txarrik  eduki  behar,

hilekoa txarra, zikina eta guztiz kontrolatu behar dugun zerbait dela uste araziz. 

Genero  arau  zehatzetan  sostengatu  da  konpresa  eta  tanpoien  industria (bereziki  Arbora&Ausonia  etxea,  Espainiar  Estatuan  Evax,  Tampax  eta  Ausonia marken  jabea  dena),  konkretuki  feminitate  hegemonikoaren  araura  lotuz.

Emakume  politak,  gazteak,  argalak  eta  GARBIAK  izateak  duen  garrantzia erakutsiz.  Garbiak,  zentzu guztietan garbiak,  inoiz ezingo  garen beste  fikziozko jomuga  bat  eraikiz.  Zer  da  ba  garbi  izatea?  Emakume  gorputzaren  eraikuntza kultura  askotan  oso  lotua  izan  da  kutsadurari,  eta  sarritan,  garbitasuna  eta zikintasuna  bezalako  kontzeptuak  emakumeen  gorputzak  kontrolatzeko  eta justifikatzeko  erabili  izan  dira  munduko  leku  askotan.  Gurean,  gure  gorputz prozesuak  ukatzera,  eta  kontrolatzera  garamatza  horrek,  feminitate  GARBI horren arauetan ederki sozializatuz. Horrela, ederki ikasten dugu txikitatik hilekoa eta odol arrastoak ezkutatzen... 

Osasuntsu, dantzatuz

ITURRIA: BERRIA-Maite Asensio Lozano

Gorputzari entzutea, ondo elikatzea, ariketa fisikoa egitea eta beste aholku batzuk dituzte adituek osasuna hobetzeko, baina zoriona daukate ezinbestekotzat: norbere bizitzaren jabe bihurtzea.

Osasunaz hitz egiten hasi, eta zorionaz mintzatzen amaitu. Ez baitaude elkarrengandik hain urrun. Osasunaren arloan jabekuntza nola susta daitekeen galdetuta, aditu gehienak bat datoz: ardura nork bere gain hartu, gorputzari entzun, ondo elikatu... eta dantzatu. Emma Goldman anarkista eta feministaren esaldi ospetsua baliatu du Carme Valls-Llobet Kataluniako CAPS osasuna ikertzeko taldeko medikuak: «Iraultza egiteak ez du zentzurik, dantza ezin badugu egin. Bada, gorputza zaindu egin behar dugu, baina ondo pasatu ere bai, bizitzaz gozatu, dantzatu».

«Bere bizitza gidatzea da pertsona batek egin dezakeen gauzarik osasungarriena», erantsi du Charo Quintana ginekologoak, Eusko Jaurlaritzak 2007an aurkeztutako Emakumeak eta Osasuna programaren arduradunak. Izan ere, andrazko asko «behartuta» bizi direla sumatu du, identifikatzen ez diren rol batzuei jarraituz: «Haiek bizitza gidatu ordez, bizitzak haiek eramaten ditu, bultzaka; zer izan edo egin nahi duten erabakitzeari uzten diote. Eta horrek eragina du osasunean: zorigaitzak, ongizate eta motibaziorik ez edukitzeak, errespetatua ez sentitzeak autoestimua murrizten du, eta, horrekin batera, norbera zaintzeko gaitasuna».

Besteentzat bizitzearen ondorio dela berretsi du Ana Tavorak, Granadako Santa Fe ospitaleko Buru Osasuneko Unitateko (Espainia) psikoterapeuta eta psikiatrak. Sistemak emakumeei beharrizan afektiboak sortzen dizkiela azaldu du, eta, beraz, maitasun hori lortzeko eraikitzen dutela bizimodua. Kateok askatu beharra nabarmendu du: «Jabekuntzan aurrera egiteko modu bakarra andreak beren buruarekin adiskidetzea da, hura onartzea eta maitatzea, eta gustuko ez dituzten gauzak ez ukatzea. Horrek ez du esan nahi besteak garrantzitsuak ez direnik, baina bai norbera garrantzitsuagoa dela». Harreman afektiboekin lotuta ez dauden esperientzia atseginak sustatzea ezinbestekotzat jo du, beraz: «Eguzkiari begiratu, falta den maitasunean pentsatu gabe».

Plazeraz ere jardun da Quintana; norbere zaintzaz, ongizatea eta gozamena alboratu gabe: «Elikadura, ariketa fisikoa eta buru osasuna zaindu behar dituzte emakumeek; funtsean, gustuko dutenaren arabera bizi: lasaitzeko, atseden hartzeko, aisialdia lantzeko, plazeraz gozatzeko uneak bilatu. Horrek guztiak tristuratik eta antsietatetik aldenduko dituelako». Osasuna gaixotasunik ez edukitzea baino gehiago dela uste baitu: «Zure bizitza kontrolatzen baduzu, zure osasuna zaintzeko gai ere izango zara»...

OSOA IRAKURRI

NUESTROS CUERPOS, NUESTRAS VIDAS-BEGOÑA ZABALA

Jornadas "Cooperación para el desarrollo y políticas corporales: reflexiones feministas"
HEGOA
http://pdf2.hegoa.efaber.net/entry/content/1120/Jornadas.pdf 

Plastikozko panpinak

DONOSTIAKO BILGUNE FEMINISTA

2011ko abenduaren 24ean San Martin merkatal zentruaren aurrean egon ginen, jolasean... "Poses" bideotik ideia hartuta, pose desberdinak, tenperaturak, denborak, jarrerak eta begiradak gorpuztuz.

Zer dela eta?
Publizitate sexistak hiltzen gaituelako!
1-Emakumeon gorputz eta posturen hipersexualizazioa bultzatzen duelako.
2-Edertasun patroia gaixotzailea delako, bizi arteko esklabo egiten baikaitu! Aseko gara inoiz?
3-Publizitateak inposatutako eredua uniformizatzailea delako. Baina emakumeon gorputzak anitzak dira!
4- Publizitateak heteronormatibitatea indartzen duelako gure sexualitatea zuzenduz eta manipulatuz.
Noren desioa bilatzen du? Desio berezkoa ala eraikitakoa da?


-----------------------------------------------------------
El 24 de diciembre del 2011 habitamos la calle frente al centro comercial San Martín... Idea surgida del vídeo "Poses", encarnamos diversos poses, temperaturas, tiempos, actitudes y miradas...
¿Y eso?
¡Porque la publicidad sexista mata!
1- Porque impulsa la hipersexualización del cuerpo y de las posturas impuestas a las mujeres.
2- ¡Porque el patrón de belleza es enfermizo y nos esclaviza de por vida! ¿Nos satisfará nuestra imagen alguna vez?
3- Porque el modelo impuesto por la publicidad nos uniformiza. ¡Los cuerpos de las mujeres son diversos!
4- Porque la publicidad refuerza la heteronormatividad direccionando y manipulando nuestra sexualidad. ¿De quién es el deseo que se busca? (¿Qué deseo es el que se busca?) ¿Es un deseo propio o un deseo construido?

Mezutxoa botilan-Mensaje en una botella

“Emakumeok bildur barik” #beldurbarik

Egileak: Maite Luengo, Cristina Perez, Ana Perez, Ane Arnaiz, Adrian Mencia

Kategoria: 1. (12-17 urte)

Herria: Arrigorriaga

 BELDUR BARIK LEHIAKETA

“No, gracias!” #beldurbarik

BELDUR BARIK LEHIAKETA

NORA ETA KATTALIN

BELDUR BARIK LEHIAKETA

Egileak: Nekane Arakistain, Uxue Guisasola, Irati Txapartegi

Kategoria: 2 (18-26 urte)

Herria: Donosti

You are beautiful... EDERRA ZARA...

El mito del amor romántico CORAL HERRERA GÓMEZ

Corla Herrera Gómez

FUENTE: CALIFRAGILÍSTICO

Doctora en Humanidades y especialista en Teoría de Género

“En los cuentos los hombres representan lo positivo, el progreso, la superación de obstáculos; las mujeres son recompensas a esos triunfos, piezas de caza”.

La literatura y el cine han contribuido a imponer en Occidente el ideal del amor romántico, un modelo que reserva papeles distintos a hombres y mujeres. Coral Herrera Gómez lleva años estudiando la configuración de ese modelo y está a punto de publicar el libro ‘La construcción sociocultural del amor romántico’. Autora también de la página especialistaenamor.com, explica qué esperan del amor hombres y mujeres.

¿El amor es una utopía?

La posmodernidad es una etapa marcada por la insatisfacción permanente. El hambre de emociones intensas nos condena a la frustración. El amor se nos vende como un estado permanente e ideal a través del cual llegar a la felicidad total. Es un refugio en el que mucha gente busca la “salvación” individual. Al ser un ideal, la realidad no hace sino frustrarnos. Cuantas más expectativas nos hacemos en torno a nuestra pareja ideal, más sufrimos y más nos desencantamos. Idealismo y realismo son polos opuestos.

¿De dónde nace ese ideal?

El romanticismo es un producto de la cultura patriarcal. Es un fenómeno que comenzó en el XIX con la venta masiva de novelas románticas  y que consolidó el cine de Hollywood, y ahora también la industria de Bollywood. Se ha expandido por todo el planeta, como una epidemia cultural.

¿Qué rol asigna el amor romántico a los hombres?

A los hombres jóvenes se les concede el rol de animal salvaje. Su función es vivir aventuras y tratar de huir del compromiso pero disfrutando de las mujeres. Una vez casado, al hombre se le asigna un rol protector con su familia, es la cabeza pensante.

¿Y a las mujeres?

Se nos asigna un papel doble. Por un lado están las cazadoras de hombres, representadas como voraces e insaciables porque sienten deseo propio y buscan formar una pareja con un hombre que las satisfaga y las mantenga. Por otro lado están las que ejercen un rol pasivo, encerradas en casa esperando a que llegue el príncipe azul que le otorgará una identidad y colmará su vacío existencial.

¿Siguen ellas soñando con el príncipe azul?

Las mujeres a menudo asumen que son menores de edad que precisan de cuidados constantes. Antiguamente las mujeres solo podíamos ascender en la escala socioeconómica a través del matrimonio: las mujeres no podían abrir una cuenta bancaria sin sus padres o maridos. Por eso siempre deseaban que un hombre les otorgase el papel de adultas y les permitiese tener presencia social en los actos públicos de su esposo. Ese deseo mitifica la figura masculina a ojos de las mujeres, que buscan en ellos protección, placer y cariño, seguridad, estabilidad y sobre todo, felicidad. Aunque después su vida conyugal sea un infierno.

¿Y ellos, quieren ser príncipes azules?

El amor es cada vez más importante para los hombres, pero han sido educados para no renunciar nunca a su libertad. Muchos de ellos huyen del amor porque tienen miedo a ser dominados por la mujer. Si pensamos en la figura tragicómica del calzonazos nos damos cuenta del terror masculino al poder femenino. Es lo que probablemente impida a los hombres tener relaciones igualitarias. Las mujeres hemos sido representadas tradicionalmente como devoradoras insaciables.

¿Quién sufre más por amor?

Todos sufrimos con la misma intensidad. Las mujeres tenemos más herramientas para expresarlo y comunicarlo: dominamos el lenguaje de los sentimientos y podemos desahogarnos con amigas y amigos. El tradicional hermetismo de los hombres les lleva a padecer el sufrimiento en silencio, porque les cuesta más tener conversaciones íntimas en las que muestren su vulnerabilidad.

¿Están los hombres desorientados ante la mayor independencia de la mujer?

Hay autores que hablan de la crisis de la masculinidad. El macho ibérico está en decadencia y es ridiculizado en la televisión. Además, el proceso de independencia de las mujeres está siendo arrasador para algunos: han sido educados para entender que el papel de las mujeres es cuidarlos y asistirlos; les choca que su compañera gane un sueldo superior al suyo. Las técnicas de reproducción asistida también les quita su importancia, porque una mujer puede procrear sola gracias a la tecnología, sin necesidad de tener pareja.

¿Cuál es el aspecto del amor romántico que más perjudica a los hombres?

La cultura patriarcal ha enseñado a los hombres a ser fuertes, valientes, violentos, protectores. Tienen que defender a su familia, trabajar deslomándose para mantenerla y lograr el éxito en su vida profesional. Los hombres de verdad tienen que ser viriles, con un apetito sexual devorador, y se les reclama que cumplan en la cama siempre, como si fueran máquinas perfectas de erección y eyaculación. Hoy los hombres antipatriarcales quieren deshacerse de estos imperativos culturales y reclaman el derecho a ser sensibles, pacíficos, a relacionarse de otra forma con las mujeres, en un plano de igualdad, de respeto mutuo, de generosidad y comunicación.

¿Transmiten los cuentos tradicionales un esquema machista basado en el ideal del amor romántico?

La representación de las mujeres como seres inferiores, débiles, pasivos, miedosos, o malévolos (las madrastras de Blancanieves y de Cenicienta) que viven esperando ser las elegidas, ha hecho mucho daño a la autoestima de las mujeres. Las mujeres de los cuentos se conforman y esperan. Los hombres representan lo positivo, el progreso, la mejora, la superación de obstáculos, la valentía, la capacidad de luchar, la fuerza y la nobleza del espíritu, porque se embarcan en misiones heroicas para restablecer la justicia, y eso les da sentido a su vida y un lugar en el mundo. Las mujeres son recompensas a esos triunfos, como lo son las piezas de caza.

¿Habría, entonces, que prohibir su lectura en las escuelas?

Hay que empezar a crear contenidos en los que las mujeres sean protagonistas de su vida, donde se reflejen los valores positivos y las habilidades femeninas.  Se trataría de poner al revés esos cuentos, aprovecharlos para que el alumnado analice esos estereotipos sexistas, no sólo en los cuentos tradicionales, sino también en los anuncios publicitarios, los programas de televisión, los videojuegos, las películas.

¿Se pude superar el modelo del amor romántico?

Va evolucionando, pero cada vez es más consumista, más cerrado en sí mismo, más idealizado. En la posmodernidad el ego es narcisista y miedoso. El amor entre estos egos está preñado de otros intereses que nada tienen que ver con el amor: acumular bienes, aparentar, pagar hipotecas a medias, vivir en sociedad. El modelo de amor ideal es aquel que no está basado en la necesidad ni el miedo a la soledad. Un amor exento de ansias de exclusividad, un amor libre en el que no existiese el concepto de propiedad privada.

+sobre esta autora-investigadora en el blog

AMAIA VICENTE BLOG.- DECONSTRUCCIÓN DEL CUERPO DESDE EL ARTE

http://amaiavicente.wordpress.com/

REFLEXIONES

by AMAIA VICENTE GARCIA

                      EL PUNTO DE PARTIDA

Las preguntas que me hago al enfrentar este trabajo están marcadas por el interés en la construcción del cuerpo bello, su fragmentación y la mutabilidad de dichos fragmentos, en relación a la forma en que la publicidad compromete el cuerpo con la belleza a través de ciertas estructuras sociales. Preguntas como; ¿Cómo se define la belleza?, ¿está el canon de belleza transversalizado por el consumo y no por el arte?, ¿está el cuerpo supuestamente fragmentado en función del sistema de bienes de consumo?, ¿se puede considerar a ésta fragmentación como el canon de belleza actual en las sociedades occidentales?, ¿Por qué el cuerpo se fragmenta?, ¿cómo o en qué sentido se fragmenta? y ¿con qué fin?, ¿Cómo funciona el fragmento?, ¿implica que cada fragmento adquiera una autonomía especial y única en la identidad de la belleza?, ¿puede ser esta supuesta fragmentación violenta?, ¿ en qué sentido es violenta y qué tipo de violencia se ejerce?. Si esta identidad corporal fragmentaria implica violencia y nos pasa desapercibida, ¿por qué?, ¿Cuáles son los mecanismos que nos hacen percibir este cuerpo bello fragmentado como bello y no como violento?, ¿Cómo funcionan todas estas estrategias discursivas y lingüísticas en la representación publicitaria?, ¿es la fotografía la que nos hace percibir imágenes bellas que ocultan su funcionamiento puramente económico?, o ¿el cuerpo aparece fragmentado por determinados productos?.

Este trabajo arranca de experiencias artísticas personales que investigan el concepto del cuerpo de las mujeres y su relación con la idea de la belleza y su construcción a través de determinadas estructuras de poder. Por eso desarrollo una investigación personal en el campo de la creación artística en torno a la fragmentación corporal que construye la belleza. Este trabajo se ha hecho más complejo a medida que ha ido deconstruyendo el cuerpo bello y me ha permitido entender la fragmentación corporal como algo construido e inherente a la belleza contemporánea...

http://amaiavicente.wordpress.com/

POSES-YOLANDA DOMINGUEZ

http://yolandadominguez.blogspot.com/

..., las poses son sólo el símbolo que he utilizado para representar esa imagen de la mujer que nos venden los medios y que sirve de modelo a seguir para muchas de las que consumen esas imágenes (mujeres eternamente jóvenes, alarmantemente delgadas, terriblemente superficiales… las lista es interminable)... Somos lo que consumimos y es bueno detenerse a pensar qué estamos consumiendo. ¿Cómo es la imagen de los hombres en los medios?: normalmente salen en situaciones de éxito, riqueza, poder. ¿Cómo es la imagen de las mujeres?: tiradas, con la boca y piernas abiertas, con cara de muertas, dobladas, desnudas, disponibles (en realidad no ha cambiado mucho la imagen desde los primeros cuadros que pintaban los hombres sobre las mujeres y que eran modelos a seguir igual que son hoy las revistas: las venus desparramadas, los harenes de mujeres hacinadas, las santas o mártires…)

EL CUERPO DE LAS MUJERES-DOCUMENTAL ITALIANO

EL CUERPO DE LAS MUJERES es el título de nuestro documental de 25 minutos sobre el uso del cuerpo de la mujer en la televisión.